Ovih dana završena je prva faza arheoloških istraživanja ostataka turskog kupatila, poznatog kao hamam, iz 15. veka u Smederevskoj tvrđavi. Ova građevina, koja datira iz perioda između 1485. i 1490. godine, sagrađena je pod nadzorom Firuz age, glavnog rizničara blagajne sultana Bajazita II. Hamam je od velikog značaja za istoriju Smedereva i predstavlja deo bogate kulturne baštine ovog područja.
Hamam je srušen 1867. godine, a dodatno je oštećen tokom savezničkog bombardovanja Smedereva 1944. godine. Ostaci ovog turskog kupatila, smeštenog na prostoru Velikog grada uz bedeme Tvrđave kraj Dunava, otkriveni su pre četiri decenije, ali su do sada bili sakriveni pod slojem trave i rastinja. Njihovo ponovo otkrivanje predstavlja značajan korak u očuvanju i razumevanju istorije ovog regiona.
Arheološka istraživanja su pokazala da se hamam sastojao od dve odvojene celine, koje su bile namenjene kupanju muškaraca i žena. Svaka od ovih celina imala je svlačionicu, parno kupatilo, prostoriju za masažu i kupaonicu. Podovi su bili napravljeni od opeke, a ispod njih su se nalazile keramičke cevi koje su služile za dovod čiste vode sa izvora kod sela Petrijevo, kao i za odvod otpadne vode u Dunav. Ova infrastruktura svedoči o naprednoj tehnologiji i urbanom planiranju tog vremena.
Prva faza istraživanja koštala je 1,9 miliona dinara, od čega je 1,2 miliona dinara obezbeđeno iz budžeta grada Smedereva, dok je Ministarstvo kulture opredelilo 700 hiljada dinara. Ova ulaganja ukazuju na značaj koji lokalne vlasti i državne institucije pridaju očuvanju kulturnog nasleđa. Tokom sledeće godine očekuje se nastavak istraživanja i konzervacija ostataka hamama, što će omogućiti dalju analizu i razumevanje njegove uloge u društvenom i kulturnom životu Smedereva u 15. veku.
Ovaj projekat nije samo značajan za arheologe i istoričare, već i za lokalnu zajednicu koja može da ponovo otkrije i ponosno predstavi deo svoje bogate istorije. S obzirom na to da Smederevo ima mnogo toga da ponudi turistima, rekonstrukcija i očuvanje ovakvih istorijskih lokaliteta mogu doprineti razvoju turizma i ekonomije u regionu.
U proteklim decenijama, arheološka istraživanja u Smederevu su otkrila mnoge važne nalaze, ali je hamam jedan od najznačajnijih. Ova građevina ne samo da predstavlja fizički dokaz o prisustvu Osmanlijskog Carstva na ovim prostorima, već i o kulturnom uticaju koji su imali na svakodnevni život ljudi. Kroz očuvanje ovakvih lokaliteta, možemo bolje razumeti kako su se tradicije i običaji razvijali tokom vekova.
Pored istraživanja i konzervacije, važno je i obrazovanje javnosti o značaju ovih istorijskih lokaliteta. Organizovanje radionica, izložbi i edukativnih programa može pomoći u podizanju svesti o bogatoj kulturi Smedereva i o važnosti očuvanja nasleđa za buduće generacije.
U zaključku, završena prva faza arheoloških istraživanja turskog kupatila u Smederevskoj tvrđavi predstavlja značajan korak ka očuvanju i razumevanju kulturne baštine ovog područja. Očekivanja za nastavak istraživanja i konzervaciju ostataka ukazuju na posvećenost lokalnih vlasti i Ministarstva kulture da obezbede da ova važna istorijska građevina ne bude zaboravljena, već da postane deo turističke ponude i identiteta Smedereva.
