Neobične osobine pronađene u stenama na Marsu mogle bi biti znakovi drevnog mikrobnog života koji je opstajao na ovoj planeti pre više od milijardu godina. Ova otkrića su rezultat istraživanja NASA-ovog rovera Perseverance, koji je sleteo u krater Jezero 2021. godine i istraživao drevnu rečnu dolinu poznatu kao Neretva Vallis. Tokom svojih istraživanja, rover je naišao na izbočinu poznatu kao Bright Angel formation, gde su otkrivene stene sa intrigantnim karakteristikama.
Instrumenti na roveru detektovali su prisustvo ugljeničnih jedinjenja u ovim stenama, dok su fotografije zabeležile specifične površinske tačke i noduse koji su često povezani sa mikrobnim životom na Zemlji. Iako je moguće da ove osobine imaju obične hemijske uzroke koji su se razvijali tokom milenijuma, naučnici su u članku objavljenom u časopisu Nature istakli da bi trebalo razmotriti mogućnost da su u pitanju potencijalni biosignali.
Dr. Joel Hurovic, geohemičar i planetarni naučnik sa Stony Brook University i prvi autor studije, naveo je da su neobične osobine stena rezultat taloženja minerala, uključujući gvožđe-fosfatni mineral vivianit i gvožđe-sulfidni mineral greigit. Ovi minerali su se formirali kroz reakcije između blata u Bright Angel formation i organske materije prisutne u tom blatu. Ove reakcije su, kako se procenjuje, nastale ubrzo nakon taloženja blata na dnu jezera.
U Zemljinim uslovima, slične reakcije često pokreću mikrobi koji koriste organske spojeve i proizvode minerale kao nusproizvod svog metabolizma. Ipak, naučnici upozoravaju da postoji više načina na koje se minerali mogu formirati bez prisutnosti života. Hurovic je naglasio da bi trebalo biti oprezan i klasifikovati ova otkrića kao potencijalne biosignale dok se ne izvrše dalja istraživanja.
Mars danas izgleda kao suv svet, ali njegova površina je isprekidana drevnim rečnim i jezerskim koritima, što sugeriše da je nekada bila toplija i vlažnija. Ukoliko je život ikada uspeo da se razvije na Marsu, tragovi tog života mogli bi biti sačuvani u stenama kao organska materija ili čak fosilizovani organizmi. Istraživači se nadaju da će otkrića podstaći laboratorijske eksperimente kako bi se utvrdilo da li se neobične osobine mogu reprodukovati biološkim ili nebiološkim procesima.
U budućnosti, naučnici planiraju da istraže slične geološke formacije na Marsu kako bi prikupili više podataka i utvrdili da li su osobine rezultat bioloških procesa. Konačna potvrda mogućeg mikrobnog života na Marsu mogla bi da sačeka slanje uzoraka sa Marsa na Zemlju, ali NASA-ini planovi za takvu misiju su trenutno neizvesni i kasne.
U pratećem članku, dr. Janice Bishop sa SETI instituta i dr. Mario Parente sa University of Massachusetts Amherst istakli su da trenutno ne postoji dokaz o mikrobnim organizmima na Marsu, ali ako su ikad postojali, mogli su da utiču na mineralne procese u krateru Jezero. Ova otkrića predstavljaju uzbudljivu mogućnost za buduća istraživanja, dok se naučnici bore da razjasne misterioznu prošlost Crvene planete. Mars još uvek ostaje jedno od najuzbudljivijih mesta za istraživanje vanzemaljskog života, i svako novo otkriće može dovesti do revolucije u našem razumevanju života u svemiru.
